Xin giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm (giấy chứng nhận VSATTP) cho quán cà phê là thủ tục bắt buộc nếu cơ sở kinh doanh có chế biến hoặc phục vụ đồ ăn, thức uống ngoài việc chỉ bán hàng đóng gói. Theo quy định của Nghị định 15/2018/NĐ-CP và Luật ATTP 2010 (sửa đổi 2018), các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống (nhà hàng, quán cà phê, quán ăn…) phải có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm để đảm bảo các tiêu chí VSATTP.
Lưu ý: đã có không ít quán cafe bị cơ quan chức năng lập biên bản xử phạt nặng, thậm chí buộc đóng cửa vì không có hoặc hết hiệu lực giấy chứng nhận VSATTP. Để hoạt động hợp pháp và tạo lòng tin với khách, chủ quán cần kiểm tra xem mình đã đăng ký giấy phép chưa và khi nào cần gia hạn.
Khách hàng thanh toán tại quán cà phê – minh họa cho hoạt động kinh doanh ẩm thực cần đảm bảo giấy phép an toàn thực phẩm để bảo vệ người tiêu dùng.
Quán cafe nào cần giấy phép và trường hợp miễn
Theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP, cơ sở kinh doanh ăn uống được phân thành các nhóm tùy theo quy mô và hình thức chế biến. Nếu quán cà phê chỉ phục vụ đồ uống và đồ ăn chín chế biến sẵn, không trực tiếp sơ chế hay chế biến thực phẩm (nhóm 1), thì về lý thuyết không bắt buộc phải xin giấy phép VSATTP (do đã tuân thủ tiêu chuẩn an toàn cho loại hình bán lẻ).
Tương tự, trang Atvstp.org.vn (thuộc Công ty TNHH Tiêu chuẩn Chất lượng VN – FSC) cũng lưu ý rằng các quán cafe quy mô nhỏ lẻ, có địa điểm kinh doanh cố định và tách biệt khu pha chế, chỉ phục vụ số lượng khách vừa phải thì “không cần phải xin giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm”. Tuy nhiên, nếu quán cafe của bạn có pha chế chế biến tại chỗ, hoặc phục vụ nhiều khách, thì bắt buộc phải cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP. Có giấy phép sẽ cho thấy cơ sở của bạn đạt chuẩn an toàn thực phẩm, giúp khách hàng yên tâm hơn.
Đơn vị chịu trách nhiệm: Giấy phép này do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp. Đối với quán cafe thuộc quản lý của Bộ Y tế, hồ sơ được nộp tại Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế) hoặc Ban Quản lý ATTP cấp tỉnh/TP; với mô hình hộ kinh doanh thì nộp ở UBND cấp huyện. Mới đây (từ 01/01/2024), TP.HCM nâng cấp thành lập Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM – đơn vị chuyên trách quản lý nhà nước về ATTP đầu tiên ở nước ta.
Điều này giúp tạo thuận lợi cho các cơ sở như quán cafe trong việc cập nhật quy định mới và thực hiện thủ tục cấp giấy phép VSATTP. Theo báo chí, Sở ATTP TP.HCM được giao nhiệm vụ tham mưu, cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP, đồng thời chịu sự chỉ đạo chuyên môn của Bộ Y tế và các Bộ liên quan.
Hồ sơ và thủ tục xin cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm cho quán cafe
Để xin giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm, quán cafe cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo quy định. Hồ sơ cơ bản gồm các tài liệu sau:
- Đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện ATTP (theo mẫu quy định của Bộ Y tế).
- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (có ngành nghề kinh doanh dịch vụ ăn uống – đồ uống).
- Bản thuyết minh về cơ sở vật chất và trang thiết bị đảm bảo điều kiện an toàn thực phẩm: bao gồm sơ đồ thiết kế mặt bằng cửa hàng, dây chuyền chế biến/pha chế, danh mục trang thiết bị, công cụ dụng cụ phục vụ….
- Giấy xác nhận đã được tập huấn kiến thức ATTP của chủ quán và người trực tiếp pha chế/kinh doanh (bản sao hoặc danh sách do cơ sở xác nhận).
- Giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và nhân viên phục vụ trực tiếp thức ăn, đồ uống (bản sao hoặc danh sách phiếu khám, xét nghiệm đầy đủ).
Ngoài ra, chủ quán cần chuẩn bị bổ sung các giấy tờ khác nếu được yêu cầu (như giấy phép PCCC, xác nhận môi trường…) theo hướng dẫn của cơ quan chức năng.
Các bước thực hiện
Quy trình xin giấy phép VSATTP cho quán cafe như sau (theo hướng dẫn của Cục An toàn Thực phẩm – Bộ Y tế):
- Nộp hồ sơ: Chủ cơ sở gửi hồ sơ đã hoàn thiện tại Cục An toàn Thực phẩm (nếu xin cấp cho doanh nghiệp); với hộ kinh doanh thì nộp tại UBND huyện/quận.
- Kiểm tra hồ sơ (5 ngày): Trong 5 ngày làm việc, Cục ATTP sẽ kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu thiếu hoặc chưa đúng, cơ quan sẽ yêu cầu bổ sung, hoàn chỉnh ngay.
- Thẩm định thực địa (10 ngày): Nếu hồ sơ hợp lệ, trong 10 ngày làm việc tiếp theo, Cục sẽ thành lập đoàn thẩm định xuống tận quán cafe kiểm tra điều kiện an toàn thực phẩm (cơ sở vật chất, quy trình, vệ sinh, nhân sự…).
- Cấp giấy phép (15 ngày): Với cơ sở đáp ứng yêu cầu, tổng thời hạn giải quyết không quá 15 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ. Sau khi thẩm định xong, cơ quan chức năng sẽ cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm cho quán cafe.
Trong thời gian chờ thẩm định, quán vẫn tiếp tục được hoạt động. Sau khi nhận được kết quả, chủ cơ sở phải tiếp tục thực hiện (ví dụ: đào tạo nhân viên, khắc phục thiếu sót) để duy trì tiêu chuẩn VSATTP. Phí cấp giấy chứng nhận đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống là 150.000 đ (theo quy định chung).
Lợi ích và lưu ý khi xin giấy phép
Đăng ký giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm mang lại nhiều lợi ích về chuyên môn và pháp lý. Giấy chứng nhận ATTP chứng minh quán cafe đã đạt chuẩn về nguồn gốc nguyên liệu, quy trình chế biến và điều kiện vệ sinh; tạo niềm tin cho khách hàng vì mọi thức ăn, đồ uống đều được xử lý sạch sẽ, hạn chế rủi ro ngộ độc.
Nhân viên tại quán sẽ được tập huấn về ATTP, đảm bảo phục vụ chuyên nghiệp, đồng thời chủ cơ sở (cũng như nhân viên) phải khám sức khỏe định kỳ theo quy định để loại trừ mầm bệnh lây lan.
- Lưu ý khi nộp hồ sơ: Xác định đúng cơ quan cấp (Cục ATTP hoặc Ban Quản lý ATTP tỉnh/TP) tương ứng với hình thức kinh doanh. Khi nộp hồ sơ, nếu cơ quan chức năng yêu cầu bổ sung hoặc sửa đổi trong vòng 30 ngày thì chủ cơ sở phải hoàn thành ngay; nếu quá hạn này mà không bổ sung, hồ sơ sẽ bị hủy.
- Tuân thủ thời hạn thẩm định: Sau khi thẩm định, nếu có yêu cầu khắc phục, chủ quán cũng cần thực hiện không quá 30 ngày; nếu không, hồ sơ sẽ hết hiệu lực và phải nộp lại từ đầu.
- Xử phạt khi vi phạm: Trên thực tế, những quán cafe bị cơ quan chức năng kiểm tra đều bị xử phạt nặng khi chưa có giấy phép hoặc để giấy phép hết hạn. Mức phạt có thể lên đến hàng chục triệu đồng và đình chỉ kinh doanh trong thời gian nhất định.
Theo chuyên gia ATTP Nguyễn Ngọc Phụng (Công ty TNHH Tiêu chuẩn Chất lượng VN – trang atvstp.org.vn), việc xin cấp chứng nhận VSATTP là “thủ tục rất quan trọng” nhưng thường bị bỏ sót. Để đảm bảo tuân thủ pháp luật và nâng cao hình ảnh chuyên nghiệp, mỗi chủ quán cà phê nên chủ động hoàn thiện điều kiện và hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện VSATTP.
