Đăng ký giấy an toàn thực phẩm 2025 – Thủ tục, hồ sơ, điều kiện mới nhất

Đăng ký giấy an toàn thực phẩm là bước quan trọng và bắt buộc đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tại Việt Nam. Giấy phép này (còn gọi là giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm hoặc giấy phép VSATTP) do cơ quan nhà nước cấp, xác nhận doanh nghiệp đã đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh và an toàn thực phẩm theo luật định.

Việc sở hữu giấy chứng nhận ATTP không chỉ giúp tuân thủ pháp luật, tránh bị phạt mà còn bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và nâng cao uy tín cho cơ sở kinh doanh. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ chia sẻ chi tiết thủ tục đăng ký giấy an toàn thực phẩm, bao gồm đối tượng cần phải xin giấy, điều kiện, hồ sơ, quy trình cũng như một số lưu ý quan trọng để giúp bạn chuẩn bị hồ sơ xin giấy ATTP hiệu quả.

(Hình ảnh minh họa: Mẫu Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm do Ban Quản lý ATTP TP.HCM cấp)

Giấy phép an toàn thực phẩm là gì và ai cần phải đăng ký?

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm là văn bản pháp lý do cơ quan có thẩm quyền (như Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp hoặc Bộ Công Thương tùy lĩnh vực) cấp, xác nhận cơ sở đã đáp ứng đủ các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định. Hầu hết các doanh nghiệp sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm đều bắt buộc phải có giấy phép ATTP trước khi hoạt động. Cụ thể, theo Sở/Ban An toàn Thực phẩm TP.HCM, các nhóm cơ sở sau đây cần phải đăng ký chứng nhận ATTP khi đi vào hoạt động (trừ một số trường hợp được miễn theo Khoản 1 Điều 12 Nghị định 15/2018/NĐ-CP):

• Cơ sở sản xuất thực phẩm: Ví dụ như nhà máy, xí nghiệp chế biến thực phẩm (đồ tươi sống, đông lạnh, thực phẩm đóng gói, đóng hộp…).
• Cơ sở kinh doanh thực phẩm: Siêu thị, cửa hàng, đại lý bán thực phẩm, chợ đầu mối, cửa hàng kinh doanh đồ ăn sẵn, v.v. với quy mô nhất định.
• Cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống: Nhà hàng, quán ăn, khách sạn có phục vụ ăn uống, bếp ăn tập thể (công ty, trường học, bệnh viện…).

Bên cạnh đó, một số trường hợp được miễn xin giấy chứng nhận ATTP theo quy định của Nghị định 15/2018 bao gồm: cơ sở sản xuất ban đầu nhỏ lẻ (hộ gia đình sản xuất thực phẩm quy mô nhỏ bán trực tiếp cho người tiêu dùng), cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ (quầy hàng, sạp chợ nhỏ), cơ sở kinh doanh thực phẩm không cố định (xe đẩy bán hàng rong) và các cơ sở đã được cấp chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tiên tiến như GMP, HACCP, ISO 22000 (tùy theo quy định cụ thể).

Nếu cơ sở của bạn thuộc diện bắt buộc mà hoạt động không có giấy phép ATTP, bạn có nguy cơ bị xử phạt hành chính hoặc thậm chí đình chỉ kinh doanh vì vi phạm quy định an toàn thực phẩm. Do đó, việc tìm hiểu và thực hiện đúng thủ tục đăng ký giấy ATTP là hết sức cần thiết.

(Hình ảnh minh họa: Đoàn kiểm tra liên ngành ATTP đang kiểm tra dụng cụ chế biến tại một cơ sở dịch vụ ăn uống – cán bộ y tế kiểm tra chất lượng vệ sinh bát đĩa phục vụ)

Quy trình đăng ký giấy an toàn thực phẩm

Thủ tục cấp giấy phép an toàn vệ sinh thực phẩm gồm nhiều bước, yêu cầu cơ sở chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và phối hợp với cơ quan chức năng để thẩm định. Dưới đây là quy trình đăng ký chi tiết:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ xin giấy ATTP

Trước tiên, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ đăng ký giấy an toàn thực phẩm đầy đủ theo quy định. Một bộ hồ sơ cơ bản bao gồm các giấy tờ sau:

• Đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận ATTP (theo mẫu của cơ quan chức năng).
• Bản sao công chứng giấy đăng ký kinh doanh có ngành nghề liên quan đến thực phẩm.
• Bản thuyết minh về cơ sở vật chất: sơ đồ thiết kế mặt bằng cơ sở, khu vực chế biến; sơ đồ quy trình chế biến, bảo quản thực phẩm.
• Bản kê thiết bị, dụng cụ của cơ sở để chứng minh có đủ trang thiết bị đảm bảo vệ sinh.
• Bản sao công chứng giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và nhân viên trực tiếp sản xuất, kinh doanh thực phẩm.
• Giấy chứng nhận đã tập huấn kiến thức ATTP của chủ cơ sở và người trực tiếp tham gia chế biến, kinh doanh thực phẩm.
• Tài liệu về nguồn nguyên liệu: hợp đồng mua bán hoặc giấy tờ chứng minh nguồn gốc nguyên liệu, phụ gia thực phẩm; kết quả kiểm nghiệm nguồn nước sử dụng trong chế biến (nước phải đạt quy chuẩn sạch).
• Bản cam kết đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm của cơ sở (theo mẫu quy định).

Chuẩn bị hồ sơ cẩn thận sẽ giúp quá trình xét duyệt thuận lợi hơn. Doanh nghiệp nên photocopy và công chứng đầy đủ các giấy tờ cần thiết, sắp xếp theo đúng thứ tự yêu cầu.

Bước 2: Nộp hồ sơ tại cơ quan có thẩm quyền

Sau khi hoàn thành hồ sơ, cơ sở tiến hành nộp bộ hồ sơ xin cấp giấy phép ATTP đến cơ quan quản lý có thẩm quyền. Tùy theo lĩnh vực kinh doanh, nơi nộp hồ sơ sẽ khác nhau:

• Nếu thuộc quản lý của Bộ Y tế: Nộp tại Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (thuộc Sở Y tế) tỉnh/thành phố. Ở TP. HCM, cơ quan tiếp nhận là Ban Quản lý An toàn thực phẩm TP.HCM (Sở ATTP TP.HCM).
• Nếu thuộc lĩnh vực nông nghiệp: Nộp tại Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (thuộc Sở Nông nghiệp & PTNT).
• Nếu thuộc lĩnh vực công thương: Nộp tại Sở Công Thương (Phòng/quầy một cửa cấp phép ATTP).

Theo hướng dẫn trên chuyên trang ATVSTP.org.vn, cơ sở cần nộp hồ sơ đúng cơ quan có thẩm quyền tương ứng để được xử lý kịp thời. Khi nộp, bạn sẽ đóng một khoản lệ phí thẩm định hồ sơ theo quy định (khoảng 150.000 VNĐ lệ phí cấp chứng nhận và phí thẩm định từ 500.000 – 3.000.000 VNĐ tùy quy mô cơ sở). Cơ quan tiếp nhận sẽ cấp biên nhận hồ sơ và hẹn thời gian thẩm định.

Bước 3: Thẩm định hồ sơ và thẩm định tại cơ sở

Trong vòng khoảng 5 ngày làm việc kể từ khi nhận hồ sơ đầy đủ, cơ quan chức năng sẽ thẩm xét tính hợp lệ của hồ sơ. Nếu hồ sơ thiếu hoặc chưa đúng, cơ quan sẽ thông báo để cơ sở bổ sung, chỉnh sửa kịp thời.

Sau khi hồ sơ giấy tờ đạt yêu cầu, cơ quan sẽ cử đoàn thẩm định xuống kiểm tra thực tế tại cơ sở sản xuất/kinh doanh. Đây là bước quan trọng nhằm đánh giá cơ sở có đáp ứng các điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm hay không. Đoàn thẩm định liên ngành (gồm đại diện cơ quan y tế, quản lý thị trường, thú y… tùy lĩnh vực) sẽ kiểm tra từ nguồn nguyên liệu, quy trình chế biến, điều kiện kho bãi, trang thiết bị, dụng cụ, điều kiện vệ sinh của nhân viên cho đến lưu mẫu thức ăn (đối với bếp ăn, nhà hàng).

Nếu phát hiện cơ sở chưa đạt yêu cầu ở điểm nào, đoàn sẽ lập biên bản và hướng dẫn cơ sở khắc phục trong thời gian nhất định. Cơ sở có thể cần cải thiện và sau đó đoàn sẽ thẩm định lại. Lưu ý, trong giai đoạn này, nếu cơ sở kinh doanh khi chưa có giấy phép mà bị thanh tra đột xuất, có thể sẽ bị xử phạt theo quy định hiện hành về vi phạm ATTP.

Bước 4: Cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm

Trường hợp cơ sở đáp ứng đầy đủ các điều kiện qua quá trình thẩm định, cơ quan chức năng sẽ tiến hành cấp Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Thời gian xử lý thông thường là khoảng 15 ngày làm việc tính từ khi hồ sơ hợp lệ được tiếp nhận. Giấy chứng nhận ATTP được cấp sẽ có hiệu lực 3 năm kể từ ngày cấp.

Cơ sở sẽ nhận bản gốc giấy chứng nhận (có dấu đỏ và chữ ký của cơ quan cấp phép) và cần niêm yết giấy này tại cơ sở ở nơi dễ thấy. Trong vòng 3 năm hiệu lực, doanh nghiệp phải luôn duy trì các điều kiện an toàn thực phẩm như khi được cấp phép. Trước khi giấy phép hết hạn, hãy chủ động làm thủ tục xin cấp lại (gia hạn) ít nhất 6 tháng trước ngày hết hạn để tránh gián đoạn kinh doanh.

Nếu cơ sở không đạt yêu cầu thẩm định và không được cấp giấy, cơ quan sẽ thông báo lý do và thường hướng dẫn cơ sở các biện pháp khắc phục. Sau khi thực hiện sửa chữa, cơ sở có thể đăng ký thẩm định lại. Lưu ý: Tuyệt đối không kinh doanh khi chưa có giấy chứng nhận, vì như đã đề cập, hành vi này có thể bị phạt nặng và ảnh hưởng xấu đến uy tín doanh nghiệp.

Điều kiện cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm

Để được cấp giấy chứng nhận, cơ sở phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về cơ sở vật chất, con người và quy trình theo luật an toàn thực phẩm. Dưới đây là những yêu cầu chính:

• Địa điểm, cơ sở vật chất: Cơ sở sản xuất kinh doanh thực phẩm phải nằm ở nơi sạch sẽ, cách biệt nguồn ô nhiễm (ví dụ: cách xa khu vực rác thải, cống rãnh lớn). Mặt bằng bố trí đủ rộng, có các khu vực chế biến, kho bảo quản, khu rửa, khu vệ sinh tách biệt hợp lý. Có hệ thống cấp nước sạch, thoát nước thải, xử lý chất thải đảm bảo.
• Trang thiết bị, dụng cụ: Có đủ dụng cụ, thiết bị phù hợp cho từng công đoạn chế biến, bảo quản. Thiết bị tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm phải làm bằng vật liệu an toàn, không thôi nhiễm độc hại vào thực phẩm, đồng thời dễ vệ sinh, tẩy rửa khử trùng. Dụng cụ chứa đựng, bát đĩa, bàn chế biến… phải sạch sẽ và được vệ sinh thường xuyên.
• Người trực tiếp sản xuất, kinh doanh: Chủ cơ sở và nhân viên tiếp xúc trực tiếp thực phẩm phải có sức khỏe tốt, không mắc bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm (cần khám sức khỏe định kỳ và có giấy chứng nhận sức khỏe). Ngoài ra, tất cả phải được tập huấn kiến thức ATTP và có chứng nhận tập huấn. Khi làm việc phải mặc trang phục bảo hộ (quần áo, mũ, găng tay…), thực hiện vệ sinh cá nhân sạch sẽ.
• Nguyên liệu và nguồn nước: Nguyên liệu thực phẩm, phụ gia phải có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đạt tiêu chuẩn chất lượng và được bảo quản đúng quy định. Nguồn nước dùng trong chế biến phải là nước sạch (nước máy hoặc đã qua xử lý đạt QCVN) và nên có giấy chứng nhận kiểm nghiệm nước định kỳ.
• Quy trình chế biến, bảo quản: Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vệ sinh trong suốt quá trình sản xuất. Thực hiện nguyên tắc một chiều (từ nguyên liệu đầu vào đến thành phẩm đầu ra tránh lây nhiễm chéo giữa thực phẩm sống và chín). Có biện pháp phòng chống côn trùng và động vật gây hại trong khu vực chế biến. Đồng thời, cơ sở cần có hệ thống quản lý chất lượng phù hợp (ví dụ: sổ sách ghi chép theo dõi nhiệt độ bảo quản, nhật ký vệ sinh cơ sở, hồ sơ truy xuất nguồn gốc nguyên liệu…) để kiểm soát an toàn thực phẩm hiệu quả.

Nhìn chung, điều kiện cấp giấy ATTP đòi hỏi cơ sở phải xây dựng môi trường sản xuất kinh doanh bảo đảm vệ sinh từ cơ sở hạ tầng đến quy trình vận hành và con người. Việc tuân thủ tốt những tiêu chí trên không chỉ giúp doanh nghiệp nhanh chóng được cấp giấy phép, mà còn tạo nền tảng cho chất lượng sản phẩm và uy tín thương hiệu lâu dài.

Lưu ý quan trọng khi đăng ký giấy phép ATTP

• Thời hạn hiệu lực và gia hạn: Giấy chứng nhận ATTP có hiệu lực 3 năm. Doanh nghiệp cần theo dõi thời hạn và nộp hồ sơ xin cấp lại trước khi hết hạn khoảng 6 tháng để được gia hạn kịp thời. Nếu để giấy hết hạn mà chưa kịp gia hạn, cơ sở sẽ bị coi như không có giấy phép hợp lệ và có thể bị xử lý khi thanh tra.
• Tuân thủ sau khi có giấy: Được cấp giấy chứng nhận không có nghĩa là xong, cơ sở phải duy trì các điều kiện ATTP trong suốt quá trình hoạt động. Cơ quan quản lý có thể kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất để đảm bảo cơ sở luôn tuân thủ quy định. Nếu vi phạm (ví dụ điều kiện vệ sinh xuống cấp, nhân viên không đảm bảo sức khỏe, sản phẩm vi phạm an toàn…), doanh nghiệp vẫn có thể bị xử phạt hoặc rút giấy phép.
• Xử lý khi thay đổi thông tin: Nếu có bất kỳ thay đổi nào về thông tin trên giấy chứng nhận (như thay đổi tên công ty, địa chỉ cơ sở, mở rộng quy mô, thay đổi quy trình sản xuất), doanh nghiệp cần thông báo và làm thủ tục điều chỉnh/cấp lại giấy chứng nhận cho phù hợp. Tránh trường hợp thông tin trên giấy không còn đúng với thực tế hoạt động.
• Chế tài xử phạt: Theo quy định pháp luật, cơ sở kinh doanh thực phẩm không có giấy chứng nhận ATTP (mà thuộc diện phải có) có thể bị phạt tiền rất nặng, đồng thời buộc đóng cửa cho đến khi bổ sung giấy phép đầy đủ. Mức phạt tùy theo mức độ vi phạm, có thể lên đến hàng chục triệu đồng, kèm hình phạt bổ sung như tiêu hủy sản phẩm, đình chỉ hoạt động kinh doanh. Vì vậy, để tránh rủi ro pháp lý, các doanh nghiệp cần thực hiện nghiêm túc việc xin giấy phép và duy trì điều kiện an toàn thực phẩm.
• Tận dụng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp: Nếu bạn vẫn cảm thấy thủ tục hành chính quá phức tạp hoặc không có thời gian tự thực hiện, sử dụng dịch vụ tư vấn ATTP là một lựa chọn hữu ích. Hiện nay có nhiều đơn vị uy tín như Công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam (thành lập năm 2008) chuyên hỗ trợ doanh nghiệp làm thủ tục xin giấy phép ATTP trọn gói từ A-Z. Các công ty tư vấn sẽ hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ, thay mặt doanh nghiệp nộp hồ sơ và làm việc với cơ quan chức năng, giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo hồ sơ chuẩn xác, đúng quy định. Tuy có tốn một khoản phí dịch vụ, nhưng đổi lại doanh nghiệp sẽ nhanh chóng có giấy phép và yên tâm tập trung vào hoạt động kinh doanh chính.

Kết luận: Việc đăng ký giấy an toàn thực phẩm đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ đúng quy trình hành chính, nhưng đây là nền tảng bắt buộc để doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm hợp pháp, an toàn và bền vững.

Hy vọng với những hướng dẫn chi tiết về thủ tục cấp giấy ATTP, từ khâu chuẩn bị hồ sơ, đáp ứng điều kiện đến quá trình thẩm định và nhận giấy, bạn đọc đã có cái nhìn rõ ràng hơn để tự tin tiến hành xin giấy phép cho cơ sở của mình. Hãy luôn coi trọng công tác an toàn vệ sinh thực phẩm – vì sức khỏe cộng đồng và uy tín doanh nghiệp!